Coraz częściej, wraz z początkiem wiosny, w mediach pojawiają się komunikaty o wzmożonej aktywności kleszczy. Ukąszenia tych niepozornych pajęczaków mogą mieć przykre następstwa, dlatego też warto zaopatrzyć się w specjalne preparaty przeciw kleszczom. Sprawdź, jak chronić się przed atakiem kleszczy i jaki preparat na kleszcze będzie najlepszy dla ludzi.
Ukąszenie przez kleszcza – gdzie czyha zagrożenie?
Jeśli jesteś osobą aktywną fizycznie, lubisz biegać lub przemierzać rowerem niezbadane dotąd ścieżki, a cotygodniowy wypad z rodziną na piknik czy do lasu jest już tradycją, musisz pamiętać o ochronie przed kleszczami. Te małe pajączki czyhają w różnych, mniej lub bardziej zazielenionych miejscach, jak lasy, parki, łąki, czy brzegi naturalnych akwenów wodnych, a nawet ścieżki sąsiadujące z terenami leśnymi czy ogródki działkowe. Kleszcze uwielbiają tereny o umiarkowanej temperaturze i wysokiej wilgotności, poprzez co możemy spotkać je niemal w każdym miejscu.
Nie bez powodu na początku wiosny możemy usłyszeć w mediach komunikaty, przestrzegające przed kleszczami. Wiosną notuje się wzmożoną aktywność nie tylko ludzi, ale także kleszczy, które czekają na idealnego żywiciela. Warto pamiętać, że na atak kleszczy jesteśmy narażeni od wczesnej wiosny aż do jesieni – wtedy owady wykazują największą aktywność.
Ranking preparatów na kleszcze
Przejrzyj wroga – czyli co warto wiedzieć o kleszczach?
Kleszcze wyposażone są w specjalne aparaty kłująco-ssące, dzięki czemu potrafią skutecznie przebić skórę człowieka. Poprzez to, że ślina kleszczy ma właściwości znieczulające, a sam kleszcz zaraz po ukąszeniu jest małych rozmiarów, ukąszenie pajęczaka jest niemal niemożliwe do zidentyfikowania. Dodatkowo kleszcze mogą przemieszczać się po ciele do czasu, aż nie nasycą się krwią. Kleszcze mogą pozostać w ciele człowieka od kilku godzin, do nawet kilku dni. Wraz z nasyceniem krwią, kleszcz stopniowo zwiększa swoje rozmiary, a gdy jest opity po kurek, po prostu odczepia się od żywiciela (chyba, że zauważymy go w porę i usuniemy go z ciała).
W Polsce żyje aż dwadzieścia gatunków kleszczy, gdzie najczęściej spotykanymi są:
- kleszcz pospolity,
- kleszcz łąkowy,
- kleszcz obrzeżek gołębi.
Kleszcze w okresie zimowym ukrywają się w ściółce, a wraz z pierwszymi zmianami pogodowymi zaczynają się uaktywniać. Pajęczaki wyczuwają swoją „ofiarę” poprzez zapach i ruch, atakując niespodziewanie i bezboleśnie.
Które miejsca ciała są szczególnie narażone na atak kleszczy?
Kleszcze na ciele człowieka wybierają miejsca ciepłe i wilgotne, do których należą:
- pachwiny i narządy płciowe,
- ręce (szczególnie zgięcia łokciowe i pachy),
- zgięcia kolanowe,
- miejsca za uszami,
- głowa tuż przy linii włosów,
- fałdy skórne.
Warto jednak pamiętać, że kleszcz może usytuować się praktycznie wszędzie, nawet między palcami czy we włosach, dlatego też po każdym powrocie do domu warto szczegółowo obejrzeć swoje ciało.
Jakie skutki niesie za sobą ugryzienie przez kleszcza?
Dużo mówi się o przykrych skutkach ukąszeń przez kleszcze. Każdy z nas zapewne choć raz otarł się o pojęcie bolerioza, czy kleszczowe zapalenie mózgu. Warto jednak pamiętać, że nie każde ukąszenie przez kleszcza może nieść za sobą szereg chorób odkleszczowych. Szacuje się bowiem, że około 15% kleszczy może być nosicielami niebezpiecznych dla człowieka i zwierząt chorób.
Do chorób odkleszczowych zaliczamy:
- kleszczowe zapalenie mózgu (KZM),
- boreliozę,
- anaplazmozę i inne riketsjozy (zdarzają się stosunkowo rzadko),
- ludzka erlichiozę monocytarną (HME) (ostra choroba gorączkowa, jak dotąd nie odnotowano zarażenia nią u ludzi w Europie),
- ludzką anaplazmozę granulocytarną (HGA) (ostra choroba gorączkowa, szczególnie groźna dla osób z osłabioną odpornością; symptomy pojawiają się około 9 dni po ukąszeniu- gorączka i ból głowy, dreszcze, ból mięśni),
- krymsko-kongijską gorączkę krwotoczną (CCHF) (charakterystyczna dla obszarów od Afryki po Krym; do zarażenia może dojść zarówno przez ukąszenie kleszcza, jak również przez kontakt z krwią zarażonych nią ludzi),
- babeszjozę (atakuje głównie zwierzęta- psy i bydło; występuje głównie w obszarze basenu Morza Śródziemnego).
Kleszczowe zapalenie mózgu
Zdecydowanie najbardziej niebezpieczną chorobą odkleszczową jest KZM, czyli kleszczowe zapalenie mózgu. Powodowane jest przez wirus KZM, objawiający się zapaleniem mózgu, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych bądź i jednym, i drugim. Sprawa jest o tyle poważna, że kleszczowego zapalenia mózgu na chwilę obecną nie da się całkowicie wyleczyć, można jedynie złagodzić jego objawy. Jedynym środkiem chroniącym nas przed KZM jest szczepionka, która zapobiega zarażeniom się wirusem zawartym w ślinie zakażonego kleszcza.
Borelioza
Borelioza, czyli choroba z Lyme, jest to najczęściej rozpoznawana choroba przenoszona przez kleszcze. Szacuje się, że rocznie w Polsce boreliozą zarażają się dziesiątki tysięcy osób. Choroba powodowana jest przez bakterię Borrelia burgdorferi, która znajduje się w jelitach kleszczy. Jednym z najczęstszych objawów boreliozy jest tzw. rumień wędrujący, pojawiający się kilka dni po ukąszeniu. W miejscu ukłucia przez kleszcza pojawia się zaczerwienienie. Warto jednak wiedzieć, że rumień pojawia się tylko u 40-60% osób zarażonych boreliozą. Innymi jej objawami są zmęczenie, bóle i zawroty głowy, później pojawiają się inne objawy, jak porażenie nerwu twarzowego.
Jak ochronić się przed kleszczem?
Wybierając się do miejsc, gdzie jesteśmy szczególnie narażeni na atak kleszczy, w pierwszej kolejności warto zadbać o odpowiednią odzież. Koszulka z długim rękawem, długie spodnie oraz zabudowane obuwie będą najlepszym rozwiązaniem. Co jednak zrobić latem, gdy temperatura sięga niemal 30 stopni Celsjusza? W takim wypadku najlepiej zastosować dobry preparat przeciw kleszczom.
Naturalne środki na kleszcze – olejki zapachowe
Warto wiedzieć, że kleszcze, podobnie jak komary, nie są zwolennikami intensywnych zapachów. Dzięki temu niezwykle skuteczne może okazać się bardziej naturalny preparat na kleszcze, w postaci olejku, np. goździkowego, z mięty pieprzowej, tymiankowego, szałwiowego czy olejku z drzewa herbacianego. Przed nałożeniem olejków zapachowych na skórę, warto najpierw rozcieńczyć je wodą bądź olejem roślinnym.
Plastry aromatyczne
Doskonałym rozwiązaniem, szczególnie w przypadku najmłodszych, mogą okazać się plasterki aromatyczne przeciw kleszczom. Takie plasterki bez przeszkód możemy nakleić zarówno na ubranko dziecka, jak również na nosidełku czy wózku. Plastry aromatyczne przeciw kleszczom dla dzieci są o tyle wygodne, że nie trzeba spryskiwać dziecka żadnym środkiem, który mógłby być zbyt drażniący dla jego wrażliwej skóry czy oczu.
Spray na kleszcze
Niemniej jednak, najbardziej popularnym środkiem przeciw kleszczom są preparaty w sprayu. Tego typu środki przeciwkleszczowe są łatwe w użyciu, szybkie i skuteczne. Wystarczy rozpylić środek z odległości 15-25 cm bezpośrednio na skórę bądź ubranie. Przed zastosowaniem warto zapoznać się z informacjami zawartymi na etykiecie sprayu przeciw kleszczom. W zależności od wybranego preparatu i jego stężenia, spray przeciw kleszczom może skutecznie odstraszać intruzy przez nawet 6 godzin.
Mleczka i żele przeciw kleszczom
W sprzedaży znajdziemy również wszelkiego rodzaju mleczka i żele odstraszające kleszcze. Te preparaty aplikuje się na skórę – wystarczy rozprowadzić preparat bezpośrednio na skórze i co kilka godzin powtarzać czynność.
Opaski przeciw kleszczom
Stosunkowo nowym, jednak uważanym za jeden z najbardziej skutecznych preparatów przeciw kleszczom jest opaska na nadgarstek. Takie opaski cechują się długą ochroną przeciw kleszczom, gdyż jak zapewniają niektórzy producenci – opaski przeciwkleszczowe działają nawet do 350 godzin. Jest to więc idealne rozwiązanie dla wszystkich tych, którzy często poddają się aktywnościom w miejscach, gdzie kleszcze mogą bytować, np. dla rybaków, myśliwych, czy po prostu działkowiczów.
Preparaty przeciw kleszczom z DEET
Niemniej jednak, wybierając najlepszy preparat na kleszcze, warto sprawdzić, czy dany preparat zawiera aktywny składnik DEET. Wbrew wielu przekonaniom, DEET nie ma działania owadobójczego, lecz odstraszające. Aktywny składnik DEET wpływa na układ nerwowy owadów (zarówno insektów, komarów, jak i kleszczy), upośledzając ich zdolność do wykrywania metabolicznych produktów człowieka, co skutkuje tym, że owady nie mogą nas wyczuć. Wybierając środek na kleszcze z DEET warto pamiętać, że im wyższe stężenie tego środka, tym lepsze będzie oddziaływanie na owady. Szacuje się, że najlepszym środkiem z DEET na kleszcze, będzie ten o zawartości 30-50 % DEET w składzie preparatu.
Przed zastosowaniem środka przeciw kleszczom z DEET warto zapoznać się ze sposobem użycia zawartym na etykiecie. Z racji, że zwykle te środki mają intensywny zapach, jego stosowanie może działać drażniąco na oczy, skórę i układ oddechowy.
Preparaty na kleszcze – ranking, opinie i polecane produkty
Z racji, że ogrom preparatów przeciw kleszczom dostępnych na rynku niejednego może przyprawić o zawrót głowy, warto sprawdzić, które środki na kleszcze cieszą się dobrymi opiniami użytkowników. Aby nieco ułatwić wybór, stworzyliśmy ranking preparatów na kleszcze, które cieszą się skutecznością i długim czasem działania. Pod lupę wzięliśmy opinie użytkowników, poprzez co stworzyliśmy zestawienie polecanych preparatów przeciw kleszczom.
Wśród środków, które są najchętniej wybierane, znajdziemy środki na kleszcze Mugga, Off, Bros, Kleszcz STOP, Notick i BIO-Insektal.